Linux podstawy
Tagi:
Artykuł może być już niekatualny - Zawarte w nim porady mogą nie działać prawidlowo na nowszych wydaniach openSUSE
Poniżej prezentuje kilka pojęć, które są lekturą obowiązkową dla wszystkich osób czyniących pierwsze kroki na Linuksie. Trochę pojęć, definicji, poleceń, z którymi użytkownicy systemu spod znaku pingwina często się spotykają.
Ponieważ są to podstawy podstaw nie będę pisał nowego podręcznika tylko zamieszczę już napisane informacje z polskiej Wikipedii w sposób przystępny i w miarę prosty.
Linux
to system operacyjny dla komputerów, jak również jego jądro. Kompletny system operacyjny (jądro i programy użytkownika) jest przez niektórych (m.in. projekt GNU oraz Debian) nazywany GNU/Linux.
SuSE
to prosta w obsłudze dystrybucja Linuksa przeznaczona zarówno dla niedoświadczonego użytkownika jak i doświadczonych znawców tego systemu. Dystrybucja zawiera graficzny program instalacyjny, narzędzie do konfiguracji systemu i zarządzania pakietami w jednym o nazwie YaST2. SUSE Linux używa pakietów w formacie RPM. Doświadczeni użytkownicy znajdą wiele aplikacji umożliwiających programowanie w różnych językach, w tym Mono. SUSE jest dystrybucją komercyjną, lecz można ją także pobrać z sieci za darmo.
Jądro, kernel
to jego podstawowa część, która jest odpowiedzialna za wszystkie jego zadania.
Wszystkie zadania są wykonywane przez jądro, będące jednym, dużym programem działającym w trybie jądra. Przykładem takiego jądra jest jądro systemu Linux, OpenBSD, FreeBSD a także Windows, chociaż większość posiada umiejętność dołączania i odłączania modułów (najczęściej zawierających kod sterownika urządzenia lub obsługi potrzebnego w danej chwili systemu plików).
Zaletą tej techniki jest prostota, stabilność, łatwość komunikacji pomiędzy różnymi członami jądra (to przecież w tym wypadku jeden program!). Wadą jest, w późniejszym stadium rozwoju projektu, uciążliwość w rozwijaniu programu oraz w znajdywaniu błędów.
Root, Superuser, konto administratora
to tradycyjna nazwa uniksowego konta, które ma pełną kontrolę nad systemem. Istotną sprawą jest zabezpieczenie tego konta silnym hasłem i zabezpieczenie przed nieautoryzowanym dostępem. W innych systemach operacyjnych używa się też nazw takich jak superuser, Administrator, czy operator. Nazwa root funkcjonuje, jako określenie administratora systemu, zarówno w systemach UNIX, jak i pokrewnych (FreeBSD, GNU/Linux).
Kompilacja
to proces tłumaczenia kodu źródłowego na język maszynowy, dokonywany przez kompilator.
Kod źródłowy
to program komputerowy w postaci takiej jaką tworzy ją człowiek w pewnym języku programowania, zazwyczaj jako tekst, ale też jako dane dla translatora, przeznaczony do analizowania i modyfikacji przez człowieka. Kod źródłowy jest przetwarzany na kod maszynowy zrozumiały dla maszyny (procesora)
RPM
Pakiety RPM zawierają skompresowane (we wczesnych wersjach gzipem, w nowszych bzipem2) archiwum tar zawierające oprogramowanie.
YaST
to instalator systemu operacyjnego i doskonale wyposażone narzędzie do konfiguracji SUSE Linux.
SAX
to narzędzie służące do łatwego konfigurowania systemu graficznego X'ów (karta graficzna, monitor etc..)
X'y, X11
graficzny system komputerowy (system okienkowy) stworzony w latach 80. a> w laboratoriach Massachusetts Institute of Technology (MIT), obecnie prace nadzoruje X.Org Foundation. Obecnym wydaniem jest wersja 11., wydanie 6.8.2.
Firewall, Zapora sieciowa
jeden ze sposobów zabezpieczania sieci/komputera/serwera przed intruzami. Termin określający sprzęt komputerowy wraz ze specjalnym oprogramowaniem bądź samo oprogramowanie blokujące niepowołany dostęp do sieci komputerowej, komputera, serwera itp. na której straży stoi.
Konsola
to jeden z najczęściej spotykanych sposobów interakcji człowieka z komputerem. Kontrola komputera poprzez konsole sprowadza się do wydawania poleceń ze ściśle określonego zestawu i określonej składni. Polecenia najczęściej wpisywane są z klawiatury lub zapisane są w skryptach.
Podstawowe Polecenia
http://www.gabo.hi.pl/linux/polecenia.htm
Polecenia związane z użytkownikami, grupami, loginami i zamykaniem systemu
-
shutdown(zamykamy Linuxa)
-
adduser (dodajemy nowego użytkownika)
-
newgrp (dodajemy nową grupę)
-
passwd (zmieniamy hasła)
-
logout (wylogowanie się)
-
who (sprawdzamy kto jest aktualnie zalogowany)
-
users (j/w)
-
w (j/w)
-
whoami (sprawdzamy kim jesteśmy)
-
mesg (zezwolenie na przyjmowania komunikatów)
-
write (wysłanie wiadomości do danego użytkownika)
-
wall (j/w tylko do wszystkich użytkowników)
-
rwall (j/w tylko do wszystkich w sieci)
-
ruser (wyświetla użytkowników pracujących w systemie)
-
talk (możliwość interaktywnej rozmowy)
-
finger(szczegółowe informacje o użytkownikach)
-
su (zmieniamy się w innego użytkownika)
-
chmod (zmieniamy parametry pliku)
-
chown (zmieniamy właściciela pliku)
-
chgrp (zmieniamy jaka grupa jest właścicielem pliku)
Jeżeli ktoś ma jakieś uwagi to zapraszam do wpisywania ich w komentarzach oczywiście także jeżeli czegoś brakuje.
Gość Data: 2006-09-07 21:51:44Odpowiedz
syf w komentarzach
dlaczego żaden admin nie wywalił jeszcze tego syfu z komentarzy????
Gość Data: 2006-12-04 17:12:21Odpowiedz
artukul w porzadku ale mogli byscie sie ruszyc i pousowac ten spam z komentarzy
Gość Data: 2006-12-21 12:45:17Odpowiedz
Gość Data: 2007-01-19 17:03:52Odpowiedz
CZY ZNAJDZIE SIĘ JAKIŚ ŁASKAWCA I USUNIE SPAM Z KOMENTARZY? DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ.
PS. TAK, TO KRZYK!
Gość Data: 2007-01-19 23:40:46Odpowiedz
administrator
spam usuniety nie wiem jak sioe tutaj ostal wszedzie indziej byloczyszczone
Gość Data: 2007-02-09 09:36:02Odpowiedz
Gość Data: 2007-02-09 09:36:15Odpowiedz
Gość Data: 2007-02-09 09:36:23Odpowiedz
Gość Data: 2007-02-09 09:36:32Odpowiedz
Gość Data: 2007-02-09 09:36:43Odpowiedz
Gość Data: 2007-02-09 09:36:55Odpowiedz
Gość Data: 2007-02-09 09:37:02Odpowiedz
Gość Data: 2007-02-09 09:37:10Odpowiedz
Gość Data: 2007-02-09 09:37:22Odpowiedz
Gość Data: 2007-02-25 14:41:44Odpowiedz
Gość Data: 2007-02-26 20:50:54Odpowiedz
Gość Data: 2007-02-27 22:14:48Odpowiedz
Gość Data: 2007-02-28 19:41:36Odpowiedz
hmmm
Gość Data: 2007-03-18 10:00:45Odpowiedz
Gość Data: 2007-03-29 13:16:53Odpowiedz
Gość Data: 2007-07-04 21:52:49Odpowiedz
c
Gość Data: 2007-08-30 12:52:46Odpowiedz
aa
Gość Data: 2007-10-05 12:36:40Odpowiedz
Gość Data: 2007-11-27 19:05:32Odpowiedz
su jest chyba do zalogowania się na superusera, a nie do "zmieniania się w innego użytkownika"..
shaq Data: 2007-11-28 02:29:57Odpowiedz
Re: syf w komentarzach
może ma problem z Linuchem i się nie może zalogowac buahahaha
Gość Data: 2007-11-28 08:31:26Odpowiedz
Re: Re: Linux podstawy
samo
su
loguje na superusera, root'a czy jak go kto zwał
ale jak podasz
su nazwa_uzytkownika
to loguje cię na tego użytkownika (jeśli istnieje) su samo to skrót od su root
Gość Data: 2008-01-30 14:25:51Odpowiedz
Gość Data: 2008-04-03 22:06:03Odpowiedz
javascript:ac_smilie(' ')
javascript:ac_smilie(' ')
Gość Data: 2008-04-27 14:05:31Odpowiedz
Re: Linuks podstawy
Gość Data: 2008-08-24 08:29:02Odpowiedz
Gość Data: 2008-10-29 17:37:13Odpowiedz
zonk
dobra to ja mam takie pytanko mam lina 2 h i teraz co tu mam zrobic zeby tak skompilowac tego kerna co by mi eifi znajdywalo??? moze mi ktos da lekcje
Gość Data: 2008-10-29 17:38:57Odpowiedz
do tego co wyzej pisałem gg
^^^^^^
10,9647,46
Gość Data: 2008-10-29 20:32:53Odpowiedz
Re: zonk
teoretycznie ma ma potrzeaby kompilowac kernela aby wifi dzialalo jaki masz problem
Gość Data: 2008-12-06 12:15:11Odpowiedz
dzieki
Gość Data: 2009-11-29 12:57:25Odpowiedz
Komentarze (36)